Distribucion temporal de la ficoflora de la llanura aluvial del Rio Colorado (La Pampa, Patagonia Argentina)
Resumen
La zona meridional de la provincia de La Pampa presenta características propias de las regiones semiáridas o áridas incluyendo la carencia de una red hidrográfica jerarquizada. El río Colorado es un curso alóctono de la pendiente atlántica que recorre más de 900 km, desembocando en el océano a través de un amplio delta. Una generalidad de los sistemas lóticos es la existencia de una elevada heterogeneidad por la combinación de un gradiente continuo de condiciones ambientales. Las variables bióticas y abióticas se distribuyen a lo largo del eje longitudinal de los cauces y son el resultado de la interacción entre ellas, lo cual determina el modelo de funcionamiento y estructura de los sistemas fluviales. Desde hace algunas décadas es reconocida la importancia del uso de las algas como indicadores biológicos, importantes referentes geoambientales. La finalidad de este trabajo es identificar la ficoflora de la llanura aluvial del río Colorado (Dpto. Lihuel Cale!, provincia de La Pampa) y su variación durante un ciclo anual. Se realizaron muestreos para análisis biológicos y químicos, con una frecuencia estacional, en tres sitios seleccionados entre mayo de 2010 y abril de 2011, registrando en forma simultánea in situ parámetros físico- químicos mediante sensores y técnicas de campo. Estos datos permiten caracterizar las aguas del río Colorado en su tramo aluvial como alcalinas de bajo contenido salino. En alícuotas de las muestras biológicas se eliminó materia orgánica para la determinación de diatomeas. La ficoflora presente en dicho tramo se caracteriza por una extensa diversidad de taxa, con predominio de las Clases Bacillariophyceae, Chlorophyceae y Cyanophyceae
Se determinaron 191 taxa, del total 6 son nuevas citas para Argentina, ampliando de este modo su distribución mundial (Lyngbya hieronymusii f. robusta, Oscillatoria subbrevis f
minor, Pediastrum simplex var. echinulatum, Scenedesmus pecsencis, Heterotrix bristoliana y Porphyridium griceum) y 54 son mencionadas por primera vez para la provincia de La Pampa (Anabaena naviculoides, Chamaesiphon confervicola, C
incrunstans, Gomphosphaeria lacustris, Oscillatoria amphibia, O. angustissimum, O
jasorvense, O. laetevirens, O. ornata, O. tenuis, Cladophora glomerata, Closteriopsis longissima, Closterium leiblenii, C. venus var. crassum, Cosmarium subtumidum var
minor, Dictyosphaerium pulchellum var. minutum, Lagerheimia genevensis, Microspora tumidula, Pediastrum boiyanum var. longicorne, P. duplex var. gracillimum, Scenedesmus intermedius, Tetraédron trigonum, Tetrastrum komarekii, T. triangulare, Achnanthes Distribución Temporal de la Ficoflora de la Llanura Aluvial..
brevipes, Amphora ovalis, Cyclotella glornerata, C. °cenara, Cymbella prostrata, C
tumida, C. turgida, C. turgidula, Diatoma vulgaris, D. vulgaris var. linearis, Epithemia argus var. longicornis, E. turgida, Fragilaria construens, F. crotonensis, Gomphonema olivaceum, Gyrosigma scalproides, Mastogloia elliptica var. danseü, M smithii var
amphicephala, Nitschia clausii, N. levidensis, N. lorenziana, N. parvula, N. sigmoidea, Stephanodiscus astraea, S. dubius, Surirella elegans, S. robusta, Euglena gracilis, Batrachospermum sp. y Ceratium hirundinella). El índice de similitud de Bray Curtis no presenta grandes variaciones, aunque pone en evidencia grupos que indican un mayor impacto de las variables químicas en primavera, con menor riqueza específica y mayores valores de potasio, cloruros, sulfatos y calcio registrados en el río para el periodo de estudio. El resto de los muestreos realizados mostraron una clara variación estacional. Los valores de saprobiedad obtenidos para la zona aluvial corresponden a un ambiente con contaminación moderada o 13-mesosaprobio. Según la clasificación de las asociaciones algales de Margalef en función de la distribución de las especies con valor diagnóstico, se clasifica el tramo estudiado como Scenedesmetum-Aulacoseriatum-Oscillatoriatum. El análisis de la composición y distribución del fitoplancton y su relación con los factores ambientales proporciona información de base para el diagnóstico regional, monitoreo y manejo del recurso hídrico.
Colecciones
- Tesis de Doctorado [306]